فراق فيض فائزين سطورى
نويسنده:رضا حميدي
منبع:روزنامه رسالت

آيت‌الله مشکينى همواره پشتيبان ولايت فقيه و مقام معظم رهبرى بودند و در اکثر خطبه‌هاى نماز جمعه قم به موضوع ولايت فقيه و جايگاه منيع ولايت و مقام معظم رهبرى در جامعه و کشورهاى اسلامى اشاره داشتند و انتخاب ايشان را به عنوان رهبرى از الطاف خداوندبر مى‌شمردند

1- آيت‌الله على اکبر فيض معروف به مشکينى در سال 1300 هجرى شمسى در روستايى از توابع بلوک مشکين و در ميان خانواده‌اى متدين و اهل علم چشم به جهان گشود. پدرش از اهل علم بود و در کسوت روحانيت به تحصيل علم و رتق و فتق امور مردم مى‌پرداخت.

2- آيت‌الله مشکينى در نجف اشرف هنگامى که پدرشان مشغول تحصيل علوم بود به مکتبخانه رفت و در بازگشت به وطن در نزد پدر مقدمات علوم دينى را فرا گرفت، با ارتحال والد محترمشان و به سفارش وى براى ادامه تحصيل علوم دينى به اردبيل سفر کرد و صرف و نحو را در آن ديار آموخت و سپس عازم قم شد و تحصيلات علوم دينى را در حوزه علميه قم ادامه داد.

3- آيت‌الله مشکينى در دروس خارج فقه و اصول از محضر عالمان برجسته‌اى چون آيت‌الله العظمى بروجردى و آيت‌الله العظمى محقق داماد بهره برد و در نجف اشرف نيز در درس خارج حضرت امام خميني(ره) و ديگر عالمان برجسته حضور يافت.

4- آيت‌الله مشکينى سالها در حوزه علميه قم به تدريس خارج فقه و اصول و تفسير قرآن و اين اواخر درس اخلاق مشغول بود و بسيارى از عالمان و استادان امروز از جمله مرحوم آيت‌الله العظمى فاضل لنکراني، آيت‌الله العظمى جعفر سبحانى و... از شاگردان ايشان به شمار مى‌رفتند و درس تفسير ايشان از دروس مشهور حوزه علميه قم بوده است.

5- از فعاليت‌هاى مهم ايشان در عرصه فرهنگى تاسيس موسسه الهادى است که به چاپ کتب مفيد و اسلامى براى سطوح گوناگون جامعه مى‌پردازد و آحاد جامعه را با حقايق و معارف اسلامى آشنا مى‌سازد. ايشان آثار فراوانى در زمينه‌هاى مختلف علوم اسلامى تاليف نموده‌اند که مى‌توان از اصطلاح الاصول، مصطلحات الفقه، الفقه الماثور، دروس فى الاخلاق، ازدواج در اسلام، ترجمه قرآن کريم، بحث تکامل از نظر قرآن، امين و آنچه در آن است، تحرير المواعظ و... نام برد و تفسير روان براى نسل جوان و تلخيص المکاسب نيز در دست چاپ مى‌باشد. ايشان برخى از کتب دينى از جمله قرآن کريم را به فرزندشان حسين‌آقا سفارش نموده بودند که تنها قيمت تمام شده کاغذ و چاپ منظور گردد و هيچ‌گونه سودى از انتشار لحاظ نگردد تا اقشار کم درآمد نيز قادر به استفاده از کتب دينى باشند.

6- زندگى آيت‌الله مشکينى سرشار از مبارزات و تلاش‌هاى سياسى براى احقاق حکومت اسلامى است. ايشان جزء نخستين کسانى بود که به نهضت امام خميني(ره) پيوست. در جلسات مخفى مبارزان حضور مى‌يافت و ماهها در تهران مخفى شده بود و سپس ايران را به مقصد عراق ترک کرد و با بازگشت به قم در همان روز نخست دستگير شد و ساواک از ايشان خواست ظرف مدت دو روز قم را ترک نمايد و ايشان به مدت پانزده ماه به مشهد مقدس رفت ودر حوزه علميه آنجا مشغول تدريس گرديد و سپس مجددا به قم بازگشت و به مبارزات ادامه داد و براى بار چندم به ماهان کرمان وشهر گلپايگان تبعيد شد و از آنجا به کاشمر انتقال يافت و در ايام تبعيد نيز دست از مبارزه و روشنگرى عليه رژيم پهلوى بر نداشت و به انحاى مختلف به مبارزه ادامه داد. در بيشتر اعلاميه‌ها امضاى ايشان به ثبت رسيده است و همواره پس از انقلاب نيز در تبيين جمهورى اسلامى از هيچ کوششى دريغ نورزيد و تا آخرين آنات حيات در مسئوليت‌هاى مختلف از بازوان مهم ولايت محسوب مى‌شد.

7- پس از پيروزى انقلاب شکوهمند اسلامى آيت‌الله مشکينى در مسئوليت‌هاى مختلف به ايفاى نقش پرداخت که مى‌توان به عضويت در خبرگان تدوين قانون اساسي، مسئوليت گزينش و اعزام قضات با حکم حضرت امام(ره)، رياست مجلس خبرگان رهبرى در هر سه دوره، امامت جمعه قم با حکم حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبري، عضويت و دبيرى جامعه مدرسين حوزه علميه قم و رياست شوراى بازنگرى قانون اساسى را نام برد.

8- آيت‌الله مشکينى در قبل و پس از انقلاب به عنوان روحانى زاهد، ساده‌زيست و فارغ از هرگونه حب‌هاى مادى و دنيوى مطرح بود و پس از انقلاب اسلامى و با توجه به مسئوليت‌هاى مختلفى که عهده‌دار بود از ساده‌زيستى وزى‌طلبگى ايشان نکاست و عدم پذيرش مرجعيت نشان و حکايت از عمق فضايل و مراتب والاى عرفانى و معنوى ايشان دارد و محفل درس اخلاق ايشان از شلوغ‌ترين و موثرترين دروس اخلاقى بود که هفته‌اى يک روز در مدرسه فيضيه برپا مى‌شد. اخلاق نظرى و عملى ايشان عامل جذب بسيارى از طلاب جوان به درس اخلاق ايشان محسوب مى‌شد. به گونه‌اى که ايشان قبل از انقلاب در ميان طلاب و آحاد مردم به مقدس اردبيلى شهرت داشت.

9- حضور آيت‌الله مشکينى در جبهه‌هاى جنگ قوت قلب رزمندگان محسوب مى‌شد. ايشان بارها به مناطق جنگى رفته و از نزديک با رزمندگان حشر و نشر داشتند و در ايامى که در قم نيز بودند رزمندگان بى شمارى به محضر ايشان مى‌شتافتند و از انفاس قدسى و سخنان گهربارشان کسب فيض مى‌نمودند و بين رزمنده‌ها مطرح بود که اگر کسى در کنار ايشان بنشيند مطمئنا به فيض شهادت مى‌رسد.

10- سالها قبل يکى از علما و امام جمعه استانها نقل مى‌نمود که من بسيار دوست دارم به قم بيايم و در نماز جماعت آيت‌الله احمد ميانجى شرکت کنم و نماز به امامت ايشان حال و هواى ديگرى دارد و آيت‌الله احمد ميانجى بسيار علاقه‌مند بودند تا در نماز جماعت آيت‌الله مشکينى حضور يابند و حضورشان در نماز جماعت ايشان احساس شعف به وجود مى‌آورد و راقم بارها شاهد بود که آيت‌الله مشکينى پياده براى نماز مغرب و عشا خودرا به مسجد يکى از کوچه‌هاى اطراف بازار مسجدى بسيار کوچک اما معنويتى تا آسمان با امامت آيت‌الله احمدى ميانجى مى‌رساند و نماز مى‌خواند و يا بالعکس.

11- آيت‌الله مشکينى يکى از موثرترين عالمانى بود که در امر مدرسه‌سازى نقش سترگى ايفا نمود و خيرين بى‌شمارى را به مدرسه‌سازى که درآن ايام سه شيفت اداره مى‌شدند تشويق نمود. نويسنده اين سطور بارها به همراه وزراى آموزش و پرورش، معاونين و مديران کل آموزش و پرورش به محضر ايشان مى‌رسيديم و ايشان در اغلب اين نشست‌ها مى‌فرمود امروز مدرسه سازى از ساختن مسجد مهم‌تر است و ثواب بيشترى دارد و خيرينى که به من مراجعه مى‌کنند جهت ساخت مسجد، سفارش مى‌کنم به جاى مسجد مدرسه بسازند و به امر تعليم و تربيت نيز اهتمام ويژه‌اى داشت و به نقش معلمان در ساختن زيربناى روحى دانش‌آموزان اشاره و تاکيد داشتند .

12- آيت‌الله مشکينى همواره پشتيبان ولايت فقيه و مقام معظم رهبرى بودند و در اکثر خطبه‌هاى نماز جمعه قم به موضوع ولايت فقيه و جايگاه منيع ولايت و مقام معظم رهبرى در جامعه و کشورهاى اسلامى اشاره داشتند و انتخاب ايشان را به عنوان رهبرى از الطاف خداوندبر مى‌شمردند و به تحسين اعضاى خبرگان به نوع انتخابى که انجام داده بودند مى‌پرداختند و به مردم تاکيد داشتند که لحظه‌اى از ولايت جدا نشوند.ولايت‌ پذيرى ايشان زبانزد خاص و عام بود.

13- آيت‌الله مشکينى همواره طلاب حوزه‌هاى علميه را به ساده زيستى و زى‌طلبگى فرا مى‌خواندند و زى‌طلبگى را مهمترين عامل کمال يابى طلاب عنوان مى‌کردند و به حجاب‌هايى که در مسير رشد و بالندگى مردم بويژه طلاب وجود داشت اشاره و همگان را به پرهيز از گرفتار شدن در دام تعلقات دنيوى و گام نهادن در مسير تقواى الهى سفارش مى‌کردند.

14- ايشان بيش از دو دهه امام جمعه قم بودند و خطبه‌هايشان همواره دلنشين بود و اقشار مختلف از زبان گويا، شيرين و ساده‌اش کسب فيض مى‌کردند. در خطبه‌ها با اشاره به روايات و احاديث نصايح بسيار ارزنده‌اى مى‌کردند و سخنانشان تاثير زيادى در مخاطبان داشت. خطبه‌ها را کوتاه و در عين سادگى و شيوايى پرمغز ايراد مى‌نمود. بعضى ايام دو خطبه ايشان از 20 دقيقه بيشتر تجاوز نمى‌کرد و رعايت گروه‌هاى مختلف سنى و قشرهاى تحصيلکرده و متوسط را مى‌کرد.

15- در پى ارتحال آيت‌الله مشکينى رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم تقليد، علما، شخصيت‌هاى سياسى و مذهبى مدارس علميه و... پيام‌هايى صادر کردند و فصل مشترک تمامى اين پيام‌ها اخلاق، پارسايي، زهد،بى‌اعتنايى به نام و نان، مبارز و مجاهد نستوه، حق‌گو و حق طلب، منشاء برکات فراوان، مروج اسلام ناب محمدي، فقيه و عالم وارسته و رحلتش را ثلمه‌اى جبرانناپذير بود.